A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N O
P
| Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z | toelichting

 

M

macellarium = vleesmarkt
macellarius = slager
machinator, -is = ingenieur

Machlinium = Mechelen
macies = magerheid, schraalheid
magister, -stri = meester
    magister burgensis = burgemeester
   
magister civium = burgemeester
   
magister coquinae = keukenmeester
   
magister equitum = ritmeester
   
magister in legibus = meester in de rechten
   
magister in artibus = meester in de "vrije kunsten"
   
ludi magister = schoolmeester
magnus = groot
maior, -is = groter
Maius, Maii = mei, van mei
majorennis, -is = meerderjarig
malignus = boosaardig

malleator = smid
mamburnus = voogd etc., zie mundiburdus

Manarmanis Portus = Zoutkamp
mane = 's morgens vroeg

mango, -nis = paardenhandelaar
mansio, -nis = landgoed, hoeve
mansionarius = horige
mansionile = hofstede

mansus = hoeve (ook opp. maat)
marca = mark

marc(h)io, -nis = markgraaf, markies
marchisia = markiezin
marchisus = marchio
marechallus = maarschalk

margo, marginis N = marge
    in margine = in de marge

marinarius = zeeman

marita = bruid, echtgenote
maritata = getrouwd
Mars(a)na = Meersen
Martius, Martii = maart, van maart
masculinus = mannelijk
    masculini generis / sexus = van het mannelijk geslacht

    masculus = mannelijk, jongen

Maseca / Maslarium = Maaseyk

massarius = rentmeester, meier (= vilicus)

mater, matris = moeder
    matris = van de moeder
maternus = van moederskant
matertera = tante aan moederskant
    matertera magna = zuster van grootouder aan moederskant
    matertera maior = zuster van overgrootouder aan moederskant
    matertera maxima = zuster van betovergrootouder aan moederskant
Matilo = Rijnsburg
matricularius = koster
matrimonium (inire, contrahere) = huwelijk (sluiten)
    matrimonium ini(v)erunt, contraxerunt = zij sloten een huwelijk
    matrimonio (con)iuncti sunt = zij zijn in de echt verbonden
matrimus = van wie de moeder nog leeft
matrina = meter
matrona = getrouwde vrouw, huisvrouw
matruela = nicht: dochter van de zuster van de moeder
matruelis = neef: zoon van de zuster van de moeder
maturus = vroeg
matutinus = ochtend-, na middernacht
maximus = grootst, zeer groot
me = mij (acc. of abl.)
    mecum = met mij

mechanicus = handwerksman

Medemelacum = Medemblik
medietas, -tatis F = helft
Medioburgum = Middelburg
medius = midden
    media nocte = om middernacht
memoria = herinnering, nagedachtenis
    beatæ (piæ) memoriæ = zaliger nagedachtenis
mens, mentis F = geest
    insanæ mentis, insana mente = met een krankzinnige geest, krankzinnig

mensa = tafel (ook voor uitdeling aan armen); wisselbank
   
mensa Sancti Spiritus = armenhuis
mensis, -is m = maand
    sex mensium = van zes maanden
menstruus = maandelijks, van een maand (oud)
mensura = maat, gemet (opp. maat)
mentionare = vermelden
mercator, -is = koopman
mercenarius =
dagloner, gehuurd
meretrix, -tricis = hoer, ongehuwde moeder
meridianus = van de middag, 's middags
meridies (ante-, post meridiem) = middag (voor, na de ~)
Merivido = Merwede
meus M, mea F, meum N = mijn
mihi = aan mij
miles, -itis = soldaat

   
miles aurei velleris = ridder van het Gulden Vlies
mille(simus) = duizend(ste)

minister, -tri = dienaar
   
divini verbi minister (D.V.M.) = bedienaar des goddelijken woords, predikant
   
ecclesie minister = dienaar van de kerk: pastoor, predikant
ministerium = dienst (als predikant)
minor, -is = minder; minderjarig
minorennis = minderjarig

minutor, -is = aderlater

miser, -i = ongelukkig, ellendig
missa = mis
mixtus = gemengd (bloedverwantschap
modicus = matig, bescheiden
modius = mud
modo = onlangs; mits; slechts; abl. van modus
modus = wijze, manier, maat

molendinarius = molenaar

molendinum = molen
molitor, -is = molenaar
Monachodamum = Monnikendam
monachus = monnik
monasterium = klooster
monialis = non
moram gerere = zich ophouden
morbus = ziekte
    morbo = door een ziekte
moribundus = stervend
    moribundorum sacramenta = de sacramenten der Stervenden
mors, mortis F = de dood
    dies mortis = dag van overlijden
mortalis,-is; mortaliter (laesus) = dodelijk (gewond)
mortuus = dood, overleden(e)
mos, moris m (de more) = gewoonte (volgens de gewoonte)
Mosa = Maas
    Mosæ Traiectum, Mosæ Traiecti = Maastricht, te Maastricht

    mosætraiectensis = uit Maastricht
M(o)uda = Muiden
mulier, -is = vrouw

multor, -is = molenaar

multus = veel

mundiburdus = voogd, gevolmachtigde, curator van minderjarige, vrouw of
geestelijke (momboor, momber); Heilige Geestmeester, armenmeester

munitus (extremis sacramentis) = voorzien van (de laatste sacramenten)
murarius = metselaar
mutus = stom

 

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N O
P
| Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z | toelichting