A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O
P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z | toelichting

 

A

a(b) = vanaf; door
abamita = zuster van (bet)(over)grootvader
abavia = betovergrootmoeder, voormoeder
abavunculus = broer van (bet)(over)grootmoeder
abavus = betovergrootvader, voorvader
abba, -tis = abt
abbatia, abbatissa = abdis
Abcudia = Abcoude
abiectarius = meubelmaker
abire, abii, abitum = vertrekken, heengaan (sterven)
    abierunt = zij zijn vertrokken
ablutus = gezuiverd (door de doop)
abmatertera = zuster van betovergrootmoeder
abnepos, -potis = kleinzoon van kleinkind
    abnepotes = nakomelingen
abneptis, -is = kleindochter van kleinkind
abpatruus = broer van betovergrootvader
abra = (dienst)meid
abripere (-io), abripui, abreptum = wegrukken, wegnemen
    abreptus (morte) = weggenomen (door de dood)
abrogatio , -nis F = opheffing, afschaffing
absens, -ntis = afwezig
    absente ..., absentibus ... (plur.) = in afwezigheid van ...
    patre absente = bij afwezigheid van de vader 
absentia = afwezigheid
absolutio, -nis F = absolutie, vrijspraak
absolutus = vrijgesproken; onvoorwaardelijk
absolvere, absolvi, absolutum III = vrijspreken
absque + abl. = zonder
abstetrix, -tricis = vroedvrouw
abstinere, abstinui, abstentum II = zich onthouden, niet aanvaarden, weigeren
abusivus, abusive (bijwoord) = ten onrechte
ac = en
acatholicus = niet-katholiek
accensus, -us = accijns
accipere(-io), accepi, acceptum = ontvangen, accepteren
    accepto ..., acceptis ... (plur.) = na het ontvangen van
accisor, -is = inner van accijns
accola = iemand die zich ergens vestigt
accusare = beschuldigen
acquirere, acquisivi, acquisitum = verwerven
Actania = Terschelling
actionarius = winkelier
actor, -is = aanklager
actuarius = schrijver
acufex, -ficis = naaldenmaker
acuminator, acuciator = slijper
actum zie: agere
ad (+ acc.) = aan, bij, tot, naar, volgens
    ad ... usque = tot aan
adamita = zuster van betovergrootvader
adavunculus = broer van betovergrootmoeder
adcensus zie: accensus
addere, addidi, additum III = toevoegen, optellen
adeo = zo zeer
adiudicare, adiusticare = toewijzen, in bezit stellen
adiudicatio, adiusticatio -nis F= toewijzing van eigendom (door rechter)
adiunctus = bezitter, bekleder (van een ambt)
adiutorium = hulp
adiuvare, adiuvi, adiutum = helpen
admatertera = zuster van betovergrootmoeder
adminiculator = aalmoezenier, armenverzorger
administrare = besturen, beheren, uitoefenen, toedienen
    administratis sacramentis = na het toedienen der sacramenten
admittere, admisi, admissum III = toelaten, toegeven
admodum = zeer
adnepos, -potis = kleinzoon van kleinkind
adneptis, -is = kleindochter van kleinkind
adolescens, ntis = ongehuwde jongeman of jongedochter
adpatruus = broer van betovergrootvader
adscriptus glæbæ = bij de grond gerekend: lijfeigene
adsistere, adstiti (+ dat.) = aanwezig zijn bij
adulter = overspelig
adulterium = overspel
adultus = (bijna) volwassen
adumbrare = schetsen, tekenen
adumbrator = tekenaar
advena = vreemdeling
aedes, aedium F = huis
    in aedibus + gen. = (bijv. gedrukt) bij
aedilis = kerkmeester
aedituus = koster
aeger, aegri = ziek
Aegidius = Gillis, Gielis, Jellis
aegrescere = ziek worden
aegritudo, -dinis F = ziekte
aegrotare = ziek zijn
aegrotus = ziek
aeneus = koperen
aequalis, -is = gelijk, van gelijke leeftijd
aequus = gelijk, rechtvaardig
aerarius (faber) = kopersmid
    veteramentarius aerarius = ketellapper
    (praefectus) aerarius = penningmeester, thesaurier
aestas, aestatis F = zomer
aestimare = schatten, menen
aestivus = van de zomer, zomer-
aestuare = heet zijn
    febri aestuanti = door hete koorts
aetas, aetatis F = leeftijd
    ætatis (suæ) = op de leeftijd van
    anno ætatis suæ vicesimo = in het twintigste jaar van zijn leven
aeternitas, -tatis F = eeuwigheid
aeternus, bijwoord aeternum = eeuwig
aevum = tijd, leeftijd
afferre, attuli, allatum = brengen, aanvoeren
    allato nullo impedimento = zonder dat er een beletsel was aangevoerd
affidatus = verloofd
affinis, -is = aanverwant, verwant door huwelijk
affinitas, -tatis F = aanverwantschap
agaso, -nis = ezeldrijver, stalknecht
ager, agri = akker
    agrorum custos = veldwachter
Ager Gandavensis = Sas van Gent
agere, egi, actum III = doen, handelen; drijven
    acta = handelingen, akten
    apud acta = bij volmacht
    acto ..., acta ..., actis ... = na het voltooien van
    actum = akte; in akten e.d.: geschied, gedaan, opgemaakt, gepasseerd
agger, -eris M = dijk, wal
agnatio, -nis F = bloedverwantschap van vaderskant
agnatus = bloedverwant van vaderskant
agnitio, -nis F = erkenning
agnomen, -minis N = bijnaam
agnoscere, agnovi, agnitum III = erkennen (kind)
agrestis = boer
agricola = boer
Agrippina Romanorum = Keulen
    Colonia Agrippinensium = Keulen
albator = bleker (beroep)
albatrix, -tricis = bleekster
albus (albis sepultus) = wit (in het wit begraven)
Alcmaria(e) = (te) Alkmaar
Aldenardum = Oudenaerde
alias = anders gezegd, bijgenaamd
alienigenus = buitenlands, -der
alienus = vreemd
aliquis M, aliquid N = iemand, iets
aliquot = een aantal, enige
aliunde = van elders
alius (multi alii) = ander (vele anderen)
allatus, zie: afferre = aangebracht
allegare = aanwijzen, afvaardigen
allodium = vrij eigendom
Alostum = Aalst
altare, -ris N = altaar
alter = ander (van twee), tweede
    alter� die = op de dag daarna
alumna = pleegdochter
alumnus = zuigeling; pleegzoon; leerling, student; beschermeling
ambactiator, ambassiator = gezant, ambassadeur
Ambla / Amblum = Ameland
ambo = beide(n)
ambubaya = badknecht, badmeid, masseur, masseuse
amens, -ntis = krankzinnig
amicitia = vriendschap; gilde
amiragius, amireus = admiraal
amita = tante aan vaderskant
    amita magna = zuster van grootouder aan vaderskant
    amita maior = zuster van overgrootouder aan vaderskant
    amita maxima = zuster van betovergrootouder aan vaderskant
amitinus/a = neef/nicht: zoon/dochter van amita
    ~ magnus = achterneef: kleinzoon van amita magna
Amivadum, Amivadi = (te) Amersfoort
amplissimus (dominus) = hoogge�erde (heer)
ampularius = flessenmaker
Amstela = Amstel
Amstelodamensis = Amsterdams
Amstelodamum, Amstelodami = Amsterdam, te ~
ancilla = dienstmaagd
Anderlacum = Anderlecht
Anglia = Engeland
anglicus = Engels
    anglice = in het Engels
angulus = hoek
anilis = bejaard (van oude vrouw)
anima = ziel; persoon (een parochie van 300 "zielen")
annalis = van een jaar, een jaar oud
annexus (cum annexis) = verbonden (met wat erbij hoort)
anniversarium = jaargetijde
annuatim (adv.) = jaarlijks
annularius (faber) = mali�nkoldermaker
Annuntiatio, -nis F = Maria Boodschap (25 maart)
annus = jaar
    ... annorum = van ... jaren
    anno domini = in het jaar des Heren
anonymus = naamloos
ante (+ acc.) = voor (tijd of plaats); (bijwoord) tevoren
antea = eerder, tevoren, vroeger
antecessor, -is = voorganger
antedictus = voornoemd
antemeridianus = voormiddags
antenatus = (eerder geborene:) stiefzoon uit eerste huwelijk
antesignarius = sergeant-majoor
antistes, -stitis = opziener, hogepriester, bisschop (lett. vert. van Gr. episkopos = bisschop, eig. opziener)
antiquus = oud
anus, -us = oude vrouw
apiarius = imker
apoplexia = beroerte
apostolicus = pauselijk
apparitor = opzichter
appellare = noemen
    appellatur = wordt genoemd, heet
appendere III (+ dat.) = ophangen aan
appertinentiae = toebehoren, wat er bijhoort
apprehendere, -hendi, -hensum = gevangennemen
apprehensio, -nis F = gevangenneming
approbare = goedkeuren
approbatio, -nis F = goedkeuring
Aprilis, Aprilis = april, van april
apud + acc. = in, bij
    apud acta = bij volmacht
aqua = water
aqu�ductus IV (niet: aqua-) = sloot, waterloop
aquensis = van Aken
Aquisgranum = Aken
arabilis (terra) = ploegbaar, bebouwbaar (land)
aratrum = ploeg
    aratrorum faber = ploegenmaker
Arausio = Orange (Fr.)
arbor, -is F = boom
arcarius (faber) = kistenmaker, kastenmaker
archetypus = uitvinder, auteur
archiater = lijfarts (van een vorst); stadsarts
archidux, -ducem = aartshertog
archiepiscopus = aartsbisschop
archipincernarius = opperschenker
arcularius = juwelenkistjesmaker
Ardevicum / Harderovicum = Harderwijk
area = erf; hofstede
Arenacum, Arenaci = Arnhem, te Arnhem
argentarius = bankier, wisselaar
    argentarius faber = zilversmid
Argentoratum, Argentorati = Straatsburg, te Straatsburg
arma, -orum = wapenen
Ar(o)l(a)unum = Arlon
arrestadia = achterstallige betalingen, beslagen
articulus = moment, artikel, punt
artifex, -ficis = handwerksman, ambachtsman
    artifex loricarius = riemenmaker
    artifex organorum = orgelmaker
armarium = arsenaal
arrepitius = bezeten
Ascensio, -nis F domini = Hemelvaart
Asnapium / Ganipa = Gennep
Aspera = Asperen
assator = kok
asserere, asserui, assertum III = beweren
assertio, -nis F = verklaring
assignare = toewijzen, aanwijzen, machtigen
    assignatus = gemachtigde
Assindria = Essen (D)
assisia = consumptiebelasting
Assumptio, -nis F Mari� = Maria ten Hemelopneming (15 aug.)
astare = erbij staan, erbij zijn
    astantes = de aanwezigen
asthma, -tis N = astma
atamita = zuster van oudbetovergrootvader
atavia = oudbetovergrootmoeder
atavunculus = broer van oudbetovergrootmoeder
atavus = oudbetovergrootvader
atmatertera = zuster van oudbetovergrootmoeder
atnepos, -potis = kleinzoon van achterkleinkind
atneptis, -tis = kleindochter van achterkleinkind
atpatruus = broer van oudbetovergrootvader
atque = en
Atrebatum = Arras (F)
attestari = bevestigen, getuigen
attestatio de morte = verklaring van overlijden
attestatio de vita = verklaring van leven
attinentia = aanhorigheid
    attinentiae, -iarum = toebehoren, aanhorigheden
attingere, attigi, attactum III = bereiken
attuli zie: afferre = ik heb gebracht
aucellator, -is = valkenier
auctionator, -is = handelaar, veiler
auctor, -is = degene die iets heeft veroorzaakt, rechtsvoorganger
    auctor delicti = de bedrijver van een misdaad
    auctor gentis = stamvader van een familie
auditor, -is = toehoorder, scholier, student
Augusta Trevirorum = Trier
Augustus = augustus
aula = hof
aulacum = tapijt
aulicus = van het hof, hoveling
Aurelia(e) = (te) Orl�ans
aurifaber = goudsmid
auriga = voerman
australis = zuidelijk
autem = echter
autumnalis = van de herfst, herfst-
autumnus = herfst
ava = grootmoeder
av(i)a = grootmoeder
avitus = van grootvader, voorvaderlijk
avuncula = tante aan moederskant
avunculus = oom aan moederskant
    avunculus magnus = broer van grootouder aan moederskant
    avunculus maior = broer van overgrootouder aan moederskant
    avunculus maximus = broer van betovergrootouder aan moederskant
avus; plur. avi = grootvader; grootouders, voorouders
Ax(el)la = Axel

 

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O
P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z | toelichting